فرهنگ ازدواج و مراسم عروسی در کشور هندوستان

هند کشوری است با هزاران سنت و آداب و رسوم منحصر بفرد از جمله انواع مراسم سنتی و جشن‌ها و آیین‌ها و اعیاد و تعطیلات که دارای تقویم خاص هستند. براساس سال قمری مهمترین اعیاد در هند جشن دیوالی است. از دیگر مراسم هندیان جشن روشنایی است که قریب به 8 میلیون هندی لامپ‌های کوچک و بزرگی را در این شب روشن می‌نمایند. از دیگر مراسم هندیان آیین دویسرا در اولین روز ماه هندی (آشوین) که در آن مردم انواع رنگ‌ها را بر سر و صورت خود و دیگران می‌پاشند که در اصل با اینکار فصل تابستان را آغاز می‌نمایند.

مراسم ازدواج در هند بسیار باشکوه و مجلل برگزار می شود و جشنی رنگارنگ و شاد به حساب می آید. به طور سنتی مراسم ازدواج در هند سه روز طول می کشد و در طی این سه روز مراسم های مختلفی برگزار می شود. احتمالا تا به حال در فیلم های هندی این مراسم زیبا و باشکوه را دیده اید و شاید دوست داشته اید در مورد رسم و رسوم ازدواج در هند بیشتر بدانید. امروز می خواهیم شما را به یک عروسی هندی دعوت کنیم و شما را با آداب و رسوم برگزاری مراسم ازدواج در هند آشنا کنیم.

لباس عروس

همه ما لباس عروس را به رنگ سفید می شناسیم و تصور رنگ دیگر برای لباس عروس برایمان غیرممکن است. اما جالب است بدانید که در مراسم ازدواج در هند رنگ لباس عروس باید قرمز باشد! مراسم عروسی و ازدواج در هند جشن باشکوه رنگ هاست و لباس عروس هم از این قاعده مستثنی نیست. در رسم و رسوم هندی لباس عروس یک ساری قرمز است که با رنگ های روشن و طلادوزی های زیبا تزئین شده است. البته گاهی لباس ساری عروس به رنگ های نارنجی و زرد هم دیده می شود. رنگ قرمز در فرهنگ هندو سمبل و نماد تعهد به زندگی، معنویت و باروری است. حتی برای شانس و اقبال بیشتر با استفاده از پودری به نام kumkuma خال قرمزی روی پیشانی عروس کشیده می شود.

مِهِندی | Mehendi

همه ما کم و بیش با حنا هندی و نقش و نگارهای بسیار زیبایی که روی دست و پا می کشند آشنا هستیم. مهندی  (در زبان هندی به معنای حنا) یکی از اصلی ترین و مهم ترین رسم و رسوم ازدواج در هند است و شاید بتوان آن را معادل مراسم حنابندان در ایران دانست. در مراسم مهندی تنها زنان هر دو خانواده حق شرکت دارند و رسمی بسیار باشکوه و رنگارنگ است. در این مراسم دست ها و پاهای عروس با حنا زینت داده می شود و نقش و نگارهایی بسیار هنرمندانه و زیبا کشیده می شود. این مراسم نشانه پیوند عروس با شوهر آینده اش است و جالب است بدانید که پس از این مراسم، تا زمان ازدواج چیزی نمی خورند تا پاک و مطهر باقی بمانند.

مراسم هَلدی | Haldi Ceremony

یکی دیگر از رسم و رسوم ازدواج در هند مراسم هلدی است. عروس و داماد صبح روزی که قرار است ازدواج کنند باید در مراسم هلدی شرکت کنند. در این مراسم خانواده های دو طرف دور هم جمع می شوند و روی عروس و داماد ترکیبی از آب، روغن و زردچوبه می ریزند! در واقع این ترکیب روی سر و صورت و لباس های عروس و داماد مالیده می شود و باور هندی ها بر این است که این کار باعث تبرک و خوشبختی زوج می شود. شاید در فرهنگ ما زردچوبه جایگاه بالایی نداشته باشد اما در فرهنگ هندی این پودر معطر و رنگی یکی از بخش های جدایی ناپذیر آشپزی و زندگی آن هاست و خواص درمانی بسیار خوبی هم برای پوست دارد.

روشن کردن آتش مقدس

برگزاری مراسم ازدواج در هند حول آتشی به نام آگنی یا آتش مقدس برگزار می شود. در طول برگزاری مراسم ازدواج عروس و داماد هفت قدم دور آتش می زنند و سوگند ازدواج را به زبان می آورند. هندی ها بر این باورند که آتش مقدس شاهد و ناظر مراسم ازدواج خواهد بود و باعث دوام و ماندگاری این پیوند می شود.

مَنداپ | Mandap

خب، حالا که تمام رسم و رسوم ها تمام شده وقت برگزاری مراسم اصلی ازدواج است. مراسم اصلی ازدواج در هند در حجله ای به نام منداپ برگزار می شود. جایگاه عروس و داماد با استفاده از گل های تازه و رنگارنگ، تور، پارچه های ساتن رنگی و ریسه های رنگی تزئین می شود و جلوه ای بسیار تماشایی پیدا می کند. جایگاه عروس و داماد طبق آداب ازدواج در هند صبح روز عروسی باید آماده شود.

گردنبند مانگالسوترا | Mangalsutra

شاید رد و بدل کردن حلقه ازدواج در اکثر فرهنگ ها نشانه تعهد و پایبندی زوج به یکدیگر باشد. اما در فرهنگ هندی گردنبندی به نام مانگالسوترا این وظیفه را بر عهده دارد. البته امروزه زوج های هندی از حلقه هم استفاده می کنند اما دختر و پسری که کاملا سنتی و طبق آدام و رسوم ازدواج در هند با یکدیگر ازدواج می کنند از این گردنبند استفاده می کنند. مانگالسوترا گردنبندی با دو نگین و آویز است و توسط شوهر به گردن زن انداخته می شود. این گردنبند حکم همان حلقه ازدواج را دارد و زن تا زمان مرگ شوهرش باید آن را به گردن داشته باشد.

خداحافظی به سبک هندی

بعد از برگزاری مراسم وقت آن است که عروس با خانواده اش خداحافظی کند و همراه با شوهرش زندگی جدیدی آغاز کنند. این مراسم Vidaai نامیده می شود و آنقدر با سوز و گداز و هندی طور برگزار می شود که اشک همه را در می آورد! برخلاف تمام قسمت های مراسم ازدواج در هند که بسیار شاد و سرزنده است آخرین قسمت پر از اشک و گریه و ناراحتی است. عروس قبل از خارج شدن از خانه پدری اش مشتی برنج را به پشت سرش می ریزد که نشانه قدردانی و تشکر از والدینش است.

شروع زندگی جدید

اگر فکر کردید مراسم ازدواج هندی ها همین جا تمام شده ظاهرا از فرهنگ هندی شناخت زیادی ندارید! تازه یکی از مهم ترین قسمت های مراسم ازدواج در هند باقی مانده است: وارد شدن عروس و داماد به خانه جدید! قبل از آنکه عروس و داماد وارد خانه شان شوند ترکیبی از آب و نمک روی آن ها پاشیده می شود تا ارواح خبیث و بدیمنی از آن ها دور شود. بعد قبل از آنکه عروس پایش را وارد خانه بگذارد باید پاهایش را داخل ترکیبی از شیر و رنگی قرمز به نام ورمیلیون می گذارد. به این ترتیب با ورود او به خانه ردپاهایی سرخ از او به جا می ماند و با این کار خدایان عشق، زیبایی و خوشبختی را فرامی خواند. در آخر سر عروس با پایش کاسه ای برنج را می ریزد تا ثروت و برکت را به خانه شان بیاورد. خب بالاخره می توانیم بگوییم که مراسم عروسی و ازدواج در هند به پایان رسیده و حالا وقت آن است که زن و شوهر جوان زندگی مشترکشان را آغاز کنند.